ภาพการเสียดินแดนทั้ง ๑๔ ครั้งของไทย
ประวัติศาสตร์ของสยามประเทศ ไม่ได้มีการบันทึกเรื่องการเสียดินแดนของเมืองตราด,เกาะช้าง,เกาะกูด,เมืองประจันตคีรีเขตต์ และเกาะกง ซึ่งเป็นการเสียดินแดนให้แก่อินโดจีนภายใต้การควบคุมของจักรวรรดิฝรั่งเศส ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2447
แต่การเสียดินแดนทั้ง เมือง สยามก็ได้รับเมืองตราด,เกาะช้างและเกาะกูดกลับคืน ในปีพ.ศ. 2449 ส่วนประจันตคีรีเขตต์ และเกาะกง ไม่ได้รับกลับคืน อำนาจทั้งหมดก็กลายเป็นของฝรั่งเศส จวบจนกัมพูชาไปโดยปริยาย
ประเทศสยาม ได้แผ่นดินกลับคืนจากฝรั่งเศสอีกครั้งเมื่อประมาณปี พ.ศ. 2475 ถึง พ.ศ. 2489 เช่น เมืองพระตะบอง กลายเป็นจังหวัดพระตะบอง, เมืองเสียมราฐและศรีโสภณ กลายเป็นจังหวัดพิบูลสงคราม เมืองจำปาศักดิ์และรัตนคีรี กลายเป็นจังหวัดนครจัมปาศักดิ์ เมืองไชยบุรีและหลวงพระบาง กลายเป็น จังหวัดลานช้าง แต่เมื่อหมดสัญญา ก็ทำให้แผ่นดินดังกล่าวกลายเป็นกัมพูชา สืบมา
กลุ่มฝั่งซ้ายแม่น้ำสาละวิน และ 13 เมือง ครั้งเมื่อเสียให้บริติชอินเดียภายใต้การควบคุมของราชอาณาจักรบริเตนใหญ่เป็นเวลานาน ทำให้กลุ่มดินแดนดังกล่าว ได้กลับคืน แล้วถูกยกฐานะเป็น สหรัฐไทยเดิม เป็นรัฐประชาชาติในการกำกับของราชอาณาจักรไทยอยู่ครั้งหนึ่ง
คนไทยพลัดถิ่นในส่วนที่เสียดินแดนเดิม มีด้วยกัน 5 กลุ่ม คือ ไทยโยเดีย,ไทยตะนาวศรี, ไทยในมาเลเซีย และ ไทยเกาะกง เป็นต้น
ไทยได้ดินแดนคืนจากอังกฤษ เนื่องจากแม่น้ำที่ทำการปักปันดินแดนเปลี่ยนทิศทางการไหล โดยได้มาสามแห่ง ได้แก่ แม่น้ำรวก แม่น้ำสาย และแม่น้ำปากจั่น
ได้ดินแดนจากฝรั่งเศสบริเวณเมืองหนองคาย เนื่องจากเป็นฤดูแล้งแม่น้ำโขงจึงมีน้ำลดลง เกาะจึงกลายเป็นแผ่นดินในฝั่งไทย เจ้าเมืองหนองคายได้แจ้งกับฝรั่งเศสในลาวว่า เกาะแห่งนี้เสียสภาพเกาะไปแล้ว ไทยจึงได้เกาะแห่งนี้คืนมา
- เกาะหมาก เสียให้ อังกฤษ (เปลี่ยนชื่อเป็นเกาะปีนัง)
- มะริด,ทวาย,ตะนาวศรี เสียให้ พม่า (ปีพ.ศ.2336)
- บันทายมาศ เสียให้ ฝรั่งเศส (เปลี่ยนชื่อเป็นฮาเตียน ปีพ.ศ.2363)
- แสนหวี,เมืองพง,เชียงตุง เสียให้ พม่า
- รัฐเปรัค เสียให้ อังกฤษ (ปีพ.ศ.2369)
- สิบสองปันนา เสียให้ จีน
- เขมร และ เกาะอีก 6 เกาะ เสียให้ ฝรั่งเศส
- สิบสองจุไท เสียให้ ฝรั่งเศส
- ฝั่งซ้ายแม่น้ำสาละวิน เสียให้ อังกฤษ
- ลาว เสียให้ ฝรั่งเศส
- ฝั่งขวาแม่น้ำโขง เสียให้ ฝรั่งเศส
- พระตะบอง,เสียมราฐ,ศรีโสภณ เสียให้ ฝรั่งเศส
- รัฐกลันตัน,ตรังกานู,ไทรบุรี,ปะลิส เสียให้ อังกฤษ
- เขาพระวิหาร เสียให้ เขมร
ในอดีต...
เราเสียดินแดนไปมากกว่าพื้นที่ของประเทศไทยในปัจจุบัน
เราเสียเลือดเสียเนื้อกันไปเท่าไหร่เพื่อมัน
เราเคยเป็นหนึ่งเดียวกัน
เราไม่เคยแตกแยกจากกัน
เราสามัคคีกัน
เราช่วยเหลือซึ่งกันและกัน.....
จวบจนเวลาผ่านพ้นและพ้นผ่าน
ผ่านไป.... ผ่านไป แล้วก็ผ่านไป